Việc xem dung lượng máy tính tưởng đơn giản nhưng lại rất quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất và trải nghiệm sử dụng. Nhiều người khi mua máy chỉ quan tâm CPU, RAM hay card đồ họa, mà quên mất ổ cứng – nơi lưu trữ dữ liệu và quyết định tốc độ hoạt động. Nếu dung lượng đầy, máy có thể chậm, giật lag và gián đoạn công việc.
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn cách xem dung lượng máy tính và quản lý bộ nhớ hiệu quả trên cả Windows và macOS. Dựa trên kinh nghiệm thực tế, chuyên môn công nghệ và sự tin cậy, bạn sẽ được cung cấp thông tin chi tiết để tối ưu bộ nhớ, cải thiện hiệu suất và giúp máy chạy mượt mà hơn.

Mục lục bài viết

Tại Sao Cần Xem Dung Lượng Máy Tính?

Nếu ổ cứng thường xuyên trong tình trạng “sắp đầy”, máy tính sẽ chạy chậm rõ rệt. Các thao tác như mở ứng dụng, duyệt web hay xem phim đều có thể bị giật, lag, thậm chí treo máy.
Việc xem dung lượng máy tính định kỳ giúp bạn phát hiện kịp thời vấn đề, từ đó xóa bớt dữ liệu thừa, dọn file tạm, cache hoặc chuyển dữ liệu sang ổ cứng ngoài để giải phóng không gian.
- Nếu máy còn quá ít dung lượng, hệ điều hành không có không gian cho file hoán đổi (swap file) và bộ nhớ ảo (virtual memory).
- Máy thường xuyên xuất hiện thông báo “Low Disk Space” (trên Windows) hoặc “Your disk is almost full” (trên macOS).
Khi bạn chú trọng đến dung lượng ổ cứng và duy trì khoảng trống cần thiết, máy tính sẽ hoạt động mượt mà, khởi động nhanh hơn và phản hồi tốt hơn.
Giải Phóng Bộ Nhớ, Tránh Đầy Ổ Đĩa
Xem dung lượng máy tính thường xuyên giúp bạn phát hiện sớm khi ổ cứng sắp đầy, từ đó chủ động giải phóng bộ nhớ. Tránh để ổ đĩa “đỏ lòm” không chỉ kéo dài tuổi thọ thiết bị mà còn giảm nguy cơ gặp sự cố như:
- Không thể cài đặt phần mềm mới do thiếu dung lượng.
- Hệ điều hành không thể cập nhật.
- Lỗi hệ thống do Windows hay macOS không còn không gian để tạo file tạm trong lúc chạy.
Giải phóng bộ nhớ kịp thời cũng giúp nâng cao hiệu quả bảo trì. Bạn có thể sắp xếp dữ liệu, xóa file rác, và đảm bảo cấu trúc thư mục gọn gàng hơn.
Kiểm Tra Khi Cài Ứng Dụng Nặng Hoặc Nâng Cấp Ổ Cứng
Nhiều ứng dụng như game hay phần mềm đồ họa chiếm dung lượng rất lớn. Trước khi cài đặt, bạn nên xem dung lượng máy tính để tránh lỗi “không đủ dung lượng”. Ngoài ra, nếu định nâng cấp ổ cứng, việc xem dung lượng máy tính thường xuyên giúp bạn theo dõi mức sử dụng và lên kế hoạch nâng cấp hợp lý:
- Chọn dung lượng nâng cấp phù hợp.
- Dự trù chi phí đầu tư.
- Lên kế hoạch cài lại hệ điều hành hoặc di chuyển dữ liệu sang ổ mới.
Việc kiểm tra dung lượng trước khi “xuống tiền” nâng cấp sẽ giúp bạn không “vung tay quá trán” vào những dung lượng không cần thiết, hoặc chọn nhầm dung lượng quá nhỏ so với nhu cầu thực tế.
Cách Xem Dung Lượng Máy Tính Trên Windows

Windows là hệ điều hành phổ biến nhất hiện nay, và có nhiều phương pháp giúp người dùng xem dung lượng máy tính một cách trực quan. Dưới đây là bốn cách chính để kiểm tra dung lượng ổ cứng trên Windows.
Sử Dụng File Explorer (My Computer)
Đây có lẽ là cách cơ bản và dễ thao tác nhất đối với hầu hết mọi người:
Mở File Explorer (hoặc My Computer):
- Trên Windows 10 và 11, biểu tượng File Explorer thường nằm trên thanh Taskbar hoặc bạn có thể gõ “File Explorer” vào thanh tìm kiếm.
- Trước đây, trên Windows 7 và 8, tính năng này cũng được gọi là My Computer hoặc This PC.
Xem dung lượng ổ đĩa:
- Khi cửa sổ File Explorer hiện ra, bạn sẽ thấy danh sách các ổ đĩa (C:, D:, E:, v.v.).
- Ngay bên dưới tên ổ đĩa, Windows hiển thị dung lượng đã dùng và dung lượng khả dụng.
- Hoặc bạn có thể bấm chuột phải vào ổ đĩa, chọn “Properties” để xem biểu đồ dung lượng (hình tròn), kèm thông số chi tiết hơn.
Ưu điểm:
- Cách làm trực quan, đơn giản, không cần bất kỳ lệnh phức tạp nào.
- Hiển thị nhanh tổng dung lượng ổ cứng và dung lượng còn trống.
Đây là phương pháp “nhanh – gọn – nhẹ”, đặc biệt hữu ích nếu bạn chỉ cần xem dung lượng máy tính cơ bản mà không cần thông tin chi tiết về phân vùng hoặc tình trạng ổ đĩa.
Kiểm Tra Dung Lượng Qua Properties
Như vừa nhắc đến ở trên, mục “Properties” trong File Explorer có thể cung cấp thêm nhiều thông tin. Nhưng chúng ta nên đi sâu hơn:
Mở File Explorer > Chuột phải lên ổ đĩa cần kiểm tra > Chọn “Properties”.
Tab General:
- Tại đây, bạn thấy hai con số quan trọng: Used space (đã dùng) và Free space (còn trống).
- Ngoài ra còn có Capacity (tổng dung lượng).
Tab Tools:
- Cho phép thực hiện kiểm tra lỗi ổ cứng (Error checking) hoặc tối ưu ổ đĩa (Optimize).
Cách này cũng rất hữu dụng nếu bạn muốn xem chi tiết biểu đồ dung lượng theo dạng pie chart (biểu đồ tròn), giúp quan sát trực quan tỷ lệ sử dụng ổ cứng.
Xem Chi Tiết Bằng Disk Management

Disk Management là công cụ chuyên sâu trên Windows, cho phép xem dung lượng máy tính theo từng phân vùng. Bạn cũng có thể thu nhỏ, mở rộng phân vùng nếu cần – phù hợp với người dùng có kiến thức kỹ thuật cơ bản.
Mở Disk Management:
- Nhấn tổ hợp phím Windows + R > Gõ diskmgmt.msc > Enter. Hoặc
- Chuột phải vào nút Start (trên Windows 10 hoặc 11) > Chọn “Disk Management”.
Xem từng phân vùng:
- Disk Management hiển thị một sơ đồ phân vùng, gồm: System Reserved, Local Disk (C:), Data (D:)…
- Tại đây, bạn sẽ thấy tổng dung lượng, dung lượng đã dùng, dung lượng còn trống của từng phân vùng.
Quản lý phân vùng:
- Nếu dung lượng C: sắp cạn, bạn có thể xem xét “shrink” D: để chia thêm cho C:, nhưng thao tác này khá nhạy cảm và tiềm ẩn rủi ro mất dữ liệu nếu làm sai.
Disk Management đáp ứng nhu cầu kiểm tra chuyên sâu, phù hợp khi bạn cần nắm rõ cấu trúc ổ cứng, chuẩn bị nâng cấp hoặc bổ sung phân vùng cho các mục đích riêng.
Sử Dụng Command Prompt Để Kiểm Tra Dung Lượng Ổ Đĩa
Với người dùng yêu thích giao diện dòng lệnh, Command Prompt (CMD) cũng là một cách xem dung lượng máy tính khá linh hoạt:
Mở Command Prompt:
Nhấn Windows + R, gõ cmd, rồi Enter. Hoặc, bạn có thể tìm “Command Prompt” trong Start Menu.
Nhập lệnh:
Ví dụ: wmic logicaldisk get size,freespace,caption
- Caption: tên ổ đĩa (C:, D:, E:, …)
- FreeSpace: dung lượng còn trống (tính bằng byte)
- Size: tổng dung lượng (tính bằng byte)
Ưu điểm:
Nhanh, không cần mở nhiều cửa sổ.
Phù hợp cho người dùng quen thao tác dòng lệnh, hoặc khi máy tính lỗi giao diện đồ họa (UI) nhưng CMD vẫn hoạt động.
Đây là lựa chọn tuyệt vời trong các trường hợp bạn muốn kiểm tra nhanh trên nhiều máy, chạy script tự động hoặc đang thao tác máy chủ từ xa qua Remote Desktop.
>>Cập nhật thêm thông tin:
Sửa IC Sóng Samsung Note 10 Plus
Cách Xem Dung Lượng Máy Tính Trên MacBook

Bên cạnh Windows, macOS cũng trang bị công cụ giúp người dùng xem dung lượng máy tính khá đơn giản, trực quan. Dưới đây là hai phương pháp phổ biến.
Sử Dụng About This Mac
“About This Mac” (hay “Giới thiệu về máy Mac”) là nơi Apple tập trung thông tin cấu hình phần cứng, phiên bản hệ điều hành (macOS), và dung lượng ổ cứng.
Mở About This Mac:
- Nhấp vào logo Apple (góc trái phía trên màn hình) > Chọn “About This Mac”.
Chuyển sang tab Storage (hoặc Overview rồi Storage tùy phiên bản macOS):
- Tại đây, máy sẽ hiện tổng dung lượng ổ cứng, dung lượng đã sử dụng và dung lượng còn trống.
- Bạn cũng có thể thấy dung lượng được chia theo nhóm dữ liệu (Applications, Documents, Photos, iOS Files, Other…).
Quản lý:
- macOS đôi khi đề xuất giải pháp tối ưu như xóa tệp đính kèm trong Mail, xóa bộ nhớ đệm iTunes, v.v.
Đây là cách nhanh nhất để người mới sử dụng MacBook xem dung lượng máy tính. Nếu muốn nhiều tùy chỉnh hơn, bạn có thể chuyển qua Disk Utility.
Sử Dụng Disk Utility
Disk Utility là “trợ thủ đắc lực” của người dùng MacBook khi cần kiểm tra, quản lý hoặc sửa lỗi ổ đĩa.
Mở Disk Utility:
- Vào Launchpad > Tìm “Disk Utility”. Hoặc
- Tìm trực tiếp trên Spotlight bằng cách nhấn Cmd + Space > Gõ “Disk Utility”.
Xem thông tin ổ đĩa:
- Bạn sẽ thấy danh sách ổ đĩa vật lý (Physical disk) và các phân vùng (Volumes).
- Chọn phân vùng bạn muốn kiểm tra, Disk Utility sẽ hiển thị Capacity (tổng dung lượng), Available (còn trống), Used (đã dùng).
Chức năng khác:
- Disk Utility cho phép bạn kiểm tra và sửa lỗi phân vùng (First Aid), xóa (Erase), tạo phân vùng mới, hoặc khôi phục (Restore) dữ liệu.
Nếu bạn nghi ngờ ổ cứng bị lỗi hoặc MacBook chạy chậm bất thường, kiểm tra dung lượng qua Disk Utility kết hợp với kiểm tra lỗi (First Aid) sẽ cho cái nhìn cụ thể hơn.
Cách Kiểm Tra File Chiếm Dung Lượng Lớn Trên Máy Tính

Ngoài việc xem dung lượng máy tính tổng quan, đôi khi ta cần biết chính xác thư mục hoặc tệp nào đang “ngốn” nhiều không gian nhất. Đây là lúc các công cụ quản lý dung lượng hữu ích.
Trên Windows – Dùng Storage Settings
Windows 10 và 11 cung cấp mục “Storage” trong Settings để bạn xem dung lượng từng loại dữ liệu.
Mở Settings > System > Storage.
- Ở Windows 11, bạn có thể gõ từ khóa “Storage” trong ô tìm kiếm.
Chọn ổ đĩa muốn kiểm tra:
- Tại đây, Windows sẽ phân loại dung lượng sử dụng theo mục: Apps & features, Temporary files, Documents, Pictures, v.v.
Phân tích và xóa:
- Nhấn vào từng mục để xem chi tiết file hoặc thư mục con.
- Bạn có thể xóa tệp tạm, file cache, hoặc gỡ ứng dụng nặng ít dùng.
Nếu cần chi tiết hơn, có thể thử các phần mềm bên thứ ba như TreeSize Free, WinDirStat. Chúng “quét” toàn bộ hệ thống và hiển thị dạng biểu đồ để bạn biết chính xác đâu là “thủ phạm” chiếm nhiều không gian.
Trên Mac – Sử Dụng Manage Storage
Từ macOS Sierra trở đi, Apple có tính năng “Manage Storage” khá tiện lợi.
Mở “About This Mac” > Storage > Manage.
Phân tích dữ liệu:
- Bảng điều khiển hiện ra, liệt kê mục iCloud, Optimize Storage, Empty Trash Automatically và Reduce Clutter.
- Bên cột trái có danh sách phân loại: Applications, Documents, iOS Files, Mail, Messages…
Chi tiết file lớn:
- Ở phần Documents, bạn sẽ thấy file “Large Files” hoặc “Downloads” chiếm nhiều dung lượng.
- Bạn có thể xóa trực tiếp các file không cần thiết ngay từ giao diện này.
Chức năng này khá giống Storage Settings của Windows, cung cấp “bức tranh” tổng quát để bạn ra quyết định tối ưu dung lượng, xóa bớt những file không còn giá trị.
>>Cập nhật thêm thông tin:
Bao Nhiêu Dung Lượng Trống Là Hợp Lý?

Không có con số “cứng nhắc” về mức dung lượng trống, vì nó phụ thuộc vào loại ổ cứng (HDD hay SSD), thói quen sử dụng và yêu cầu từng ứng dụng. Tuy nhiên, duy trì một ngưỡng trống nhất định luôn giúp hệ điều hành hoạt động trôi chảy.
Khuyến Nghị Dung Lượng Trống Tối Thiểu Cho Windows
- Windows 10/11: Microsoft khuyến nghị tối thiểu 20GB trống cho hệ thống 64-bit sau khi cài đặt. Nhưng trên thực tế, bạn nên dư khoảng 15-20% tổng dung lượng ổ để máy luôn có chỗ cho bộ nhớ tạm và cập nhật.
- Ví dụ: Ổ SSD 256GB, bạn nên giữ ít nhất 30-50GB trống; ổ 512GB thì 60-100GB trống.
- Phần mềm: Đặc biệt, nếu dùng các ứng dụng đồ họa (Photoshop, Premiere) hoặc game “bom tấn”, mỗi lần cập nhật có thể ngốn thêm vài GB đến chục GB, đòi hỏi dư địa đủ lớn.
Dung Lượng Trống Tối Thiểu Cho MacBook
- Apple thường không công bố con số chính thức giống Microsoft, nhưng “truyền miệng” trong cộng đồng người dùng Mac vẫn là nên giữ tối thiểu 10-15% dung lượng ổ cứng.
- macOS cũng cần không gian cho file hoán đổi (swap files), quá trình cập nhật, nhất là các bản nâng cấp lớn (như từ macOS Big Sur lên Monterey, rồi Ventura…).
- Nếu bạn thường xuyên chỉnh sửa video 4K, thiết kế đồ họa nặng, hoặc làm nhạc, nên duy trì mức trống cao hơn (tầm 20-25%) để không bị hạn chế khi xuất file.
Một Số Lưu Ý Khi Xem Dung Lượng Máy Tính

Việc xem dung lượng máy tính thực chất là bước đầu tiên trong quá trình quản lý lưu trữ. Nhưng để đảm bảo an toàn dữ liệu và hiệu quả, hãy cân nhắc vài điểm sau.
Không Nên Xóa File Hệ Thống
Đôi khi, bạn thấy thư mục Windows (hoặc macOS System) chiếm cả chục GB và muốn “dọn dẹp”. Tuy nhiên, xóa nhầm file hệ thống có thể khiến máy không thể khởi động hoặc gây lỗi “khó cứu”. Nếu muốn giải phóng dung lượng, hãy tập trung vào:
- Thư mục Download, Documents, Desktop.
- Thư mục tạm do ứng dụng tạo ra (Caches).
- Các phần mềm ít dùng đến hoặc đã cũ.
Khi phân vân, hãy tham khảo tài liệu chính thức từ Microsoft hoặc Apple, hoặc các diễn đàn uy tín để xác định file nào an toàn để xóa.
Sử Dụng Phần Mềm Hỗ Trợ Kiểm Tra An Toàn
Có một số công cụ miễn phí hoặc trả phí giúp bạn xem dung lượng máy tính chi tiết, hỗ trợ dọn dẹp “thông minh”:
- Windows: CCleaner, BleachBit, Glary Utilities, WinDirStat, TreeSize.
- macOS: CleanMyMac, DaisyDisk, GrandPerspective.
Các công cụ này thường phân tích dữ liệu, gợi ý xóa file rác, cache ứng dụng, log hệ thống… Chúng giúp bạn tiết kiệm thời gian, tránh thao tác thủ công phức tạp.
Nên Sao Lưu Dữ Liệu Định Kỳ
Kiểm tra dung lượng thường đi đôi với việc sắp xếp và sao lưu dữ liệu. Trong quá trình dọn ổ, lỡ tay xóa nhầm file quan trọng là rủi ro thường gặp. Do đó:
- Sao lưu định kỳ: Sử dụng ổ cứng ngoài hoặc dịch vụ lưu trữ đám mây (Google Drive, Dropbox, OneDrive…).
- Tạo bản ghost hoặc system image (trên Windows): Phòng trường hợp máy bị lỗi hệ thống.
- Time Machine trên macOS: Giải pháp sao lưu tự động toàn diện, cực kỳ hữu ích trong khôi phục dữ liệu hoặc toàn bộ hệ điều hành sau sự cố.
>>Cập nhật thêm thông tin:
Kết Lời
Dù dùng Windows hay MacBook, xem dung lượng máy tính thường xuyên mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Nó không chỉ giúp máy chạy mượt, ổn định mà còn bảo vệ dữ liệu và kéo dài tuổi thọ ổ cứng.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết cách xem dung lượng máy tính và quản lý bộ nhớ hiệu quả. Đừng quên chia sẻ để nhiều người cùng tối ưu hiệu suất máy tính như bạn nhé!
